Gatunki Fantasy — Humorous Fantasy

W dzisiejszych czasach wszyscy mamy prawo do śmiechu. Mamy przezabawne memy, filmiki, historyjki, żarty, kabarety i dużo, dużo więcej rzeczy, które wywołują uśmiech na naszych twarzach. Jednak dawno temu kiedy memy i tik tok nie istniały żeb,y się śmiać, musiał,eś błyszczeć inteligencją. Dodatkowo pochodzić z wyższych sfer i wyróżniać się odwagą i otwartością. Brzmi irracjonalnie czyż nie?

Humorous Fantasy nie dla każdego

Zazwyczaj staram się zaczynać każdy artykuł w którym opisuje gatunki fantasy od opisania korzeni gatunku. Tym razem jednak zaczniemy trochę inaczej. No bo o co chodzi z tymi wytycznymi? Przecież śmiać się może każdy. Teraz może i tak, ale kiedyś niekoniecznie. Humorous Fantasy to najkrócej mówiąc humorystyczna fantastyka a inaczej jedna wielka gra dla wyższych sfer. Kiedy cofniemy się do początków Humorous Fantasy dowiemy się, że to rozrywka wyższych klas niedostępna dla tzw. plebsu.

Dlaczego niedostępna? Niedostępna, ponieważ tworzeniem dzieł humorystycznych zajmowali się jedynie najwyższej klasy twórcy i to głównie w teatrach. Zobaczyć i co najważniejsze zrozumieć dzieło gatunku Humorous Fantasy nie b,yło tak łatwo. Wtedy trzeba b,yło b,yć naprawdę inteligentną znającą się na polityce i świecie, mającą 'znajomości w teatrze’ osobą. Dzisiaj śmiejemy się z kotka, który włożył głowę do papierowej torebki kiedyś b,yło to nie do pomyślenia. Kiedyś humor b,ył sztuką z nutką sarkazmu i satyry, przepełniony metaforami i odnoszący się do takich rzeczy jak:

• Polityka
• Problemy społeczne
• Wiara
• Schematy
• Nauka
• Literatura

Jako że w tej sztuce używano sarkazmu i metafor trzeba b,yło posiadać 'jakąś’ wiedzę na te tematy, żeb,y móc 'wyłapać’ żart. Natomiast jak dzieło b,yło parodią książki (tak kiedyś parodiowano książki, a nie tylko filmy) logiczne jest, że wcześniej książkę tę trzeba b,yło przeczytać. Ponadto trzeba b,yło b,yć naprawdę odważnym, żeb,y wprost zaśmiać się z żartu, który zazwyczaj obrażał, rząd, wiarę i ogólnie społeczeństwo.

Korzenie

No to teraz przejdźmy do korzeni. Gatunek Humorous Fantasy najbardziej rozwijał się w 400 roku p.n.e. Wtedy to najpopularniejsza b,yła Stara Komedia Grecka, która jednocześnie b,yła (nietragicznym) dramatem. Rozwijał się wtedy tzw. kult lekceważenia. Również wtedy zaczynała się moda na uszczypliwą satyrę i sarkazm. Szybko jednak uznano, że artyści pozwalają sobie za dużo. Problem ten zduszono w zarodku i tak o to w IV wieku p.n.e. Stara Komedia Grecka została wyparta przez coś, co nazwano Nową Komedią. Nowa Komedia to łagodniejsza i dużo bardziej przyziemna forma komedii, która od tamtej pory miała główny wpływ na zachodni teatr, poprzez Szekspira i Moliera, aż po hollywoodzkie produkcje filmowe. Najstarsi komicy z V wieku, tacy jak Cratinus, Crates i Eupolis, których większość dzieł zaginęła, chociaż słynęli z komedii to dodawali do swoich dzieł nutkę fantazji. Poprzez to skrzyżowanie komedii i fantasy powstał oficjalnie gatunek Humorous Fantasy.

Motywy

Głównymi motywami Humorous Fantasy b,yły humorystyczne utopie i wskrzeszanie słynnych zmarłych – a także inne podobne motywy, takie jak wyimaginowane wycieczki po życiu pozagrobowym – b,yły to fantastyczne motywy z nutą satyry. Ich celem nie b,yło tylko prowokowanie do śmiechu, ale komentowanie wad współczesnego świata.

Przełom Lucjana z Samosaty

500 lat, po Arystofanesie, urodzony w Syrii Lucjan z Samosaty dokonał przełomu łącząc Starą Komedię z prozą filozoficznych dialogów Platona (nie wyróżniających się humorem!) stworzył on w ten sposób nowy typ pisarstwa, który nazwano dialogiem lucjańskim. Te cudownie dowcipne rozmowy które nie b,yły sztukami teatralnymi a czymś bardziej przeznaczonym do publicznego czytania zawierały takie motywy jak lot na Księżyc i na Olimp na ptasich skrzydłach, różne dziwne wycieczki po podziemiach, historie Charona, przewoźnika zmarłych, który porzucił swoje obowiązki, ab,y eksplorować świat żywych i mnóstwo innych inspirujących wątków.

Lucian napisał także prozą opowieść znaną nam jako Prawdziwa historia, o statku odkrywców, którzy zostali zabrani na Księżyc trąbą wodną, a później znaleźli się w brzuchu wieloryba. Parodia zaginionej fikcji 'wyimaginowanej podróży’ z czasów Luciana, często b,yła uważana za dzieło science fiction. Chociaż twórczość Luciana b,yła bardzo tępiona gdyż uważano ją za nie chrześcijańską to miała ona największy wpływ na literaturę północnoeuropejską w okresie renesansu i następnych stuleci. Wśród wielu pisarzy, którzy cenili Luciana i chlubili się jego przykładem, b,ył Jonathan Swift autor wielkiej satyry Podróże Guliwera z 1726 roku, oraz Henry Fielding najbardziej znany ze swoich komiksowo-realistycznych powieści, ale także autor fantasy o życiu pozagrobowym zatytułowanej 'Podróż z tego świata do następnego’.

XIX wiek

Gdy gatunek fantasy rozwijał się w XIX wieku, mieszał się on na przemian z baśniami i średniowiecznymi romansami a humor kiedyś tak wysublimowany i arystokratyczny zaczął b,yć używany przez niektórych wiktoriańskich pisarzy 'baśni artystycznych’ i opowiadań dla dzieci, jako środek do wywołania śmiechu bez głębszej refleksji. Najlepszymi przykładami jest tutaj Hans Christian Andersen i Charles Dickens, których dzieła są tak słynne, że raczej nie muszę ich przytaczać (racja?). I tak o to od wysublimowanego humoru dotarliśmy do dzisiejszych memów z kotkami.

Tutaj mała prośba do wszystkich. Wiecie, że 80% z was którzy regularnie czytają moje artykuły nie obserwuje Middle-Earth Geek na Facebook? Nie, żebym coś sugerowała no ale wiecie nawet największy Geek czasem potrzebuje jakiejś motywacji hihihi 😊

Pozdrawiam i Namárië ! ❤️

Source: The Definitive Illustrated Guide to Fantasy — Terry Pratchet